1 dzień temu
Polska architektura przełomu tysiącleci obfitowała w odważne projekty, które często budziły skrajne emocje. Dominanta w Gorzowie Wielkopolskim jest tego doskonałym przykładem. Jedni nazywają ją "pająkiem", a inni "kosmiczną kulą". Jedno jest pewne, trudno przejść obok niej obojętnie. Budowla, choć początkowo krytykowana za ekstrawagancję, z czasem stała się symbolem epoki, a choćby obiektem podziwu ze strony miłośników postmodernizmu. Jak to możliwe, iż jeden z najbardziej kontrowersyjnych budynków w Polsce zyskał status kultowego?
REKLAMA
Zobacz wideo Pionowy Las w mieście. Znakomity pomysł na walkę z trującym smogiem
Co fajnego w Gorzowie? Dominanta, czyli postmodernistyczny eksperyment
Dominanta znana także jako infoGLOB została oddana do użytku w 2006 roku. Był to koncept lokalnej Autorskiej Pracowni Projektowej FORMAT. Architekci postawili na futurystyczną formę, która miała łączyć praktyczną funkcjonalność z artystycznym wyrazem.
Oficjalnie wnętrze ronda nazwano Dominanta lub infoGLOB, natomiast my pieszczotliwie mówimy na nie robaczek lub Tekla
- możemy przeczytać na stronie internetowej Autorskiej Pracowni Projektowej FORMAT.
Zobacz też: W pociągach PKP Intercity będą automaty z napojami i jedzeniem. Co w nich kupimy?
Budowla mierzy 20 metrów wysokości i opiera się na 18 pająkowatych nogach. Jej centralnym punktem jest przeszklona kopuła, zwieńczona punktem widokowym. Wieża została ustawiona w samym środku gorzowskiego ronda u zbiegu ulic Grobla, Wał Okrężny i Przemysłowa. W założeniu miała być przestrzenią handlowo-kulturalną z galerią, tarasem oraz podziemnymi przejściami. Rzeczywistość gwałtownie zweryfikowała te ambicje - większość lokali nigdy nie została w pełni zagospodarowana. Mimo to projekt wyprzedził swój czas, stając się symbolem eksperymentów architektonicznych w Polsce początku XXI wieku.
Pajączek jest elementem symetrycznym w rzucie, interesującym zarówno w dzień jak i w nocy dla osób zmotoryzowanych i pieszych. Dolny poziom pełni rolę placu publicznego obudowanego szeregiem pomieszczeń o różnych funkcjach użytkowych
Całość została przykryta przestrzenną konstrukcją żelbetową w formie nachodzących na siebie pancerzy - 'muszelek'. Obejmują one przeszkloną kopułę doświetlającą podziemną część ronda. Kopuła jest zwieńczona szklaną tubą ze spiralnymi schodami prowadzącymi na taras widokowy na szczycie dominanty
- pisze dalej biuro projektowe.
Dominanta w Gorzowie Wielkopolskim. Kultowy obiekt czy architektoniczne faux pas?
Początkowo Dominanta była krytykowana za kosmiczny wygląd oraz jaskrawe, postmodernistyczne kolory. Internauci gwałtownie przypięli jej łatkę Makabryły. W 2007 roku uznana została za najbrzydszy budynek wzniesiony rok wcześniej. W następnym plebiscycie tytuł ten przypadł innej ikonie architektury czasów transformacji - warszawskiej siedzibie TVP zaprojektowanej przez Czesława Bieleckiego. Co interesujące choćby przeciwnicy budowli twierdzili, iż infoGLOB, którego żywe kolory w zestawieniu z mostem nawiązują do estetyki Solpolu (domu towarowego zlokalizowanego we Wrocławiu będącego najbardziej rozpoznawalnym symbolem postmodernistycznego nurtu w kraju) łatwiej polubić niż bardziej kontrowersyjny Krzywy Domek w Sopocie. Z czasem opinia o budynku zaczęła się zmieniać, szczególnie wśród młodszych pokoleń. Dziś, w erze fascynacji postmodernizmem, Dominanta zyskuje drugie życie jako obiekt kultowy i chętnie fotografowany punkt miasta. W 2023 roku otwarto na nowo taras widokowy, umożliwiając mieszkańcom i turystom podziwianie panoramy Gorzowa. Choć nie każdy pokochał "pająka", trudno zaprzeczyć, iż stał się wizytówką regionu i symbolem odwagi w polskiej architekturze początku XXI wieku.
Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
