Kot nubijski zaliczany jest do drapieżnych ssaków z rodziny kotowatych, mimo to z domowym mruczkiem ma więcej wspólnego, niż moglibyśmy się spodziewać. Jego historia jest dość długa i zawiła. Chcesz wiedzieć, skąd pochodzi ten osobliwy kot? We wpisie zawarliśmy wszystkie najważniejsze informacje związane z kotem nubijskim. Dowiesz się, m.in. gdzie żyje, czym się żywi i dlaczego był czczony w Starożytnym Egipcie. Zapraszamy do zapoznania się z wpisem dotyczącym kota nubijskiego.
Kot nubijski, żbik europejski, czy żbik afrykański? Historia i klasyfikacja kota drapieżnego
Kot nubijski (Felis lybica) inaczej nazywany jest żbikiem afrykańskim, czyli prawdopodobnie jest on blisko spokrewniony ze żbikiem europejskim (uważany jest za podgatunek żbika). Wciąż realizowane są spory na temat tego, czy kota nubijskiego można uznać za odmianę żbika, czy jako ten sam gatunek. Mimo wszystko najnowsze badania wykazują, iż kot nubijski jest przodkiem kota domowego. W tym przypadku wyróżnia się trzy podgatunki kota:
- nubijski,
- kafryjski,
- stepowy.
Skąd wziął się kot nubijski?
Kot nubijski to daleki kuzyn kota domowego. Wciąż kilka wiadomo na temat życia jego kiedyś. Nie jest jasne do końca, gdzie i kiedy doszło do udomowienia kota. Jedne źródła podają, iż stało się to w Nubii (dzisiejsze tereny południowego Egiptu) ok. 3700 r. p.n.e. Inne wskazują, iż nubijczyk został udomowiony wcześniej, bo około 7500 r. p.n.e. Na Cyprze znaleziono szczątki kota pochodzące z tamtego okresu, zakopane były w grobie nieopodal mężczyzny (prawdopodobnie właściciela), jednak historia człowieka i kota może okazać się znacznie dłuższa. Według badań opublikowanych w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution, koty żyły blisko człowieka jeszcze zanim zostały udomowione. Odkryto, iż już blisko 100 tysięcy lat temu w Mezopotamii można było spotkać te zwierzęta w pobliżu ludzkich siedlisk.
Zwierzę do polowania na szczury czy obiekt kultu? Użytkowość kota nubijskiego
Całkiem prawdopodobne, iż udomowienie kota nastąpiło w okresie rewolucji neolitycznej ok. 10 000 tysięcy lat temu na terenach Bliskiego Wschodu, która stopniowo rozprzestrzeniała się na większą skalę. Człowiek porzucił koczowniczy tryb życia, zaczął budować osady i gromadzić pożywienie, co zwabiało gryzonie, które wyjadały zapasy zboża z tamtejszych spichlerzy, a jednak myszami i szczurami zainteresowały się koty, skutecznie je tępiąc. Człowiek zauważył w nich sprzymierzeńca. Nie wiadomo do końca, czy to on udomowił koty nubijskie, czy w pewien sposób udomowiły się same, jedno jest pewne – ludzie pozbyli się problemu gryzoni wyjadających zapasy, a koty zyskały łatwo dostępny pokarm jednak z czasem zwierzęta te można było spotkać na statkach kupieckich, z których rozprzestrzeniły się na resztę części świata.
Wizerunek kota można spotkać już w egipskich malowidłach, które zdobiły ściany grobowców. Koty w Egipcie były otaczane swoistym kultem. Egipcjanie uznawali je m.in. za wcielenie bogini Bastet, która była symbolem płodności. Składano je choćby w ofierze, nic więc dziwnego, iż w średniowieczu były uważane za ucieleśnienie szatana. Przez tysiąclecia wizerunek kota pojawiał się w sztuce – obrazach, rzeźbach i książkach. I tak kot nubijski z biegiem czasu stał się udomowionym mruczkiem, chociaż „oryginalną wersję” możemy spotkać po dziś dzień.
Jak wygląda kot nubijski?
Już wiemy, iż kot nubijski jest przodkiem kota domowego. Zwierzęta te od dawna zachwycają pięknym umaszczeniem i magnetyzującym spojrzeniem. Czy ten dziki kot przypomina choć trochę milusińskiego mruczka? Opowiemy nieco więcej o wyglądzie nubijczyka.
Wygląd ogólny rasy kota nubijskiego
Kot nubijski to zwierzę o lekkiej budowie ciała, jego sylwetka jest smukła i dobrze umięśniona. Oczy są duże oraz lekko skośne – w kształcie migdała. Otoczone czarną obwolutą, najczęściej mają żółty kolor. Uszy – dość szeroko rozstawione i spiczaste, na końcu są delikatnie zaokrąglone. W środku ucha możemy zaobserwować białe kępki sierści. Łapy kota nubijskiego są smukłe i silne, a ogon jest długi i cienki.
Duży czy mały mruczek? Budowa ciała kota nubijskiego
Waga i wzrost kota nubijskiego może się różnić w zależności od podgatunku. Osobniki spotykane w Afryce są nieco większe, mogą ważyć ok. 2,5-6,5 kg i mierzyć ok. 40,5-66,5 cm (bez długości ogona). Natomiast u tych zamieszkujących tereny Azji waga może wynosić ok. 2-6 kg, a długość ciała ok. 47-74 cm (bez długości ogona).
Pyszczek prążkowany? Umaszczenie kota nubijskiego
Kot nubijski zwykle jest krótkowłosy lub półdługowłosy – nigdy długowłosy. Generalnie jego sierść jest dość krótka. Posiada charakterystyczne prążki (podobne do tych, które mają koty domowe), najbardziej widoczne na czole i łapach, pręgi występują również na pyszczku. Na ogonie można zauważyć wyraźne obrączki, jego koniuszek powinien być całkowicie czarny. Czarny pasek sierści rozciąga się przez całą długość grzbietu. Deseń mało widoczny na pozostałych partiach ciała.
Pręgowane futro kota nubijskiego może mieć różne kolory – od żółtoszarego do ciemnoszarego. Tylna strona uszu jest rudobrązowa. Warto wspomnieć, iż koty leśne są ciemniejsze od tych, które zamieszkują tereny pustynne jednak jego umaszczenie ma pełnić funkcję kamuflażu.
Kot nubijski w warunkach naturalnych, czyli o rozmnażaniu
Czy temperament dzikiego kota nubijskiego może równać się z usposobieniem domowego mruczka uwielbiającego wygrzewać się na kanapie, który lubi bawić się zabawkami łatwo dostępnymi w sklepach zoologicznych? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej. Opowiemy trochę więcej o trybie życia nubijczyka i nie tylko.
Na jakich terenach możemy spotkać kota nubijskiego?
Kot nubijski w zależności od podgatunku zamieszkuje prawie całą Afrykę (wyjątek stanowią tropikalne lasy i pustynie bez wody), Półwysep Arabski i Bliski Wschód oraz generalnie tereny południowo-zachodniej i środkowej Azji, a jednak żbika afrykańskiego charakteryzuje szeroki zasięg występowania, można spotkać go między innymi na stepach, półpustyniach oraz obszarach górskich i skalistych.
Czym żywi się kota nubijskiego?
Kot nubijski to typ samotnika i urodzony drapieżnik. Poluje głównie nocą – w upalne dni ukrywa się w dziuplach, norach, szczelinach skalnych i zaroślach oraz innych ocienionych, chłodnych miejscach. Żbik afrykański żywi się głównie:
- owadami,
- pajęczakami,
- wężami,
- jaszczurkami,
- małymi ptakami.
Rozmnażanie kota nubijskiego
Kot nubijski dojrzałość płciową osiąga mniej więcej po ukończeniu 11 miesięcy, po tym czasie może się rozmnażać, jednak okres ciąży przewidziany jest na 50-60 dni. Kocięta rodzą się zwykle wiosną, w miocie występują najczęściej 2-3 młode. W warunkach naturalnych żbik afrykański może dożyć ok. 12 lat lub krócej ze względu na czyhające zagrożenia (m.in. ataki większych drapieżników).
Ochrona i hodowla kota nubijskiego
Liczebność kotów nubijskich z roku na rok spada. Największym zagrożeniem dla „czystości krwi” tego drapieżnika jest krzyżowanie się z kotami domowymi. Powodem spadku populacji może być również przenoszenie kocich chorób zakaźnych na żbika afrykańskiego. Zagrożenie jest na tyle poważne, iż na niektórych terenach Afryki spotkanie nubijczyka niebędącego efektem krzyżówki z kotem domowym jest w zasadzie niemożliwe warto jednak robić wszystko, by chronić te piękne, dzikie zwierzęta. Wskazana jest kastracja i regularne szczepienia kotów domowych na obszarach występowania żbika afrykańskiego.
Chcąc zwiększyć populacje nubijczyków urodzonych czysto genetycznie, zaczęto je hodować w niewoli. Takie działania nie przyniosły jednak zamierzonych rezultatów. W 2003 roku podjęto się próby sklonowania kota nubijskiego. Z powodzeniem, bo jeszcze w tym samym roku narodził się samiec o imieniu Ditteaux. Natomiast dwa lata później ze sparowanych osobników pojawił się na świecie pierwszy miot, liczący 8 kociąt.
Wszystko o kocie nubijskim, przodku udomowionego kota – podsumowanie
Kot nubijski, czyli inaczej żbik afrykański, uważany jest za podgatunek żbika europejskiego. Mówi się, iż nubijczyk jest blisko spokrewniony z kotem domowym. jeżeli chcesz wiedzieć więcej o przodkach swojego ukochanego mruczka, jesteś w dobrym miejscu! Opowiedzieliśmy trochę o charakterystycznych cechach kota nubijskiego oraz poruszyliśmy tematy związane z jego życiem i historią. Zafascynował cię ten dziki drapieżnik? Z nami dowiesz się o nim nieco więcej. Wszystkie informacje zebraliśmy w jednym miejscu – znajdziesz je w powyższym wpisie.
