2 dni temu
Nowe przepisy mają wejść w życie 20 września 2026 roku i dotkną nie tylko nowych inwestycji, ale również każdego, kto planuje przebudowę czy modernizację.
Fot. Shutterstock
Zakaz ostrych elementów obejmie więcej ogrodzeń
Największą zmianą jest rozszerzenie zakazu stosowania ostrych elementów. w tej chwili przepisy zabraniają montowania drutu kolczastego, szpikulców, tłuczonego szkła i innych niebezpiecznych materiałów tylko na ogrodzeniach niższych niż 1,8 metra. Od września 2026 roku zakaz obejmie wszystkie płoty do wysokości 2,2 metra.
W praktyce oznacza to, iż właściciele domów jednorodzinnych nie będą mogli montować metalowych kolców czy drutu kolczastego na standardowych ogrodzeniach. Typowy płot wokół posesji ma wysokość od 1,5 do 2 metrów, więc większość istniejących zabezpieczeń znajdzie się poza prawem, jeżeli ktoś zdecyduje się na przebudowę ogrodzenia.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii tłumaczy tę zmianę koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa. Zdarzały się przypadki poważnego zranienia większych zwierząt próbujących przeskakiwać przez ogrodzenia o wysokości 1,8 metra zakończonych ostrymi elementami, lub zranienia wysokich osób poruszających się przy ostro zakończonym ogrodzeniu na przykład na hulajnodze elektrycznej. Przepisy mają chronić zarówno ludzi, jak i zwierzęta przed przypadkowymi obrażeniami.
Twój płot może pozostać taki, jaki jest
Dobra wiadomość dla właścicieli istniejących ogrodzeń – nie będzie obowiązku ich natychmiastowego demontażu. Projekt rozporządzenia jasno wskazuje, iż nowe wymagania dotyczą wyłącznie nowych inwestycji oraz sytuacji, gdy następuje przebudowa, rozbudowa lub zmiana sposobu użytkowania budynku.
Jeśli masz w tej chwili płot z drutem kolczastym i nie planujesz żadnych zmian, może on pozostać w takim stanie. Rozporządzenie nie nakłada obowiązku dostosowywania już istniejących ogrodzeń do nowych przepisów. Budynek powinien spełniać przepisy obowiązujące w czasie jego powstania.
Inaczej będzie, gdy zdecydujesz się na rozbudowę domu, przebudowę garażu, zmianę sposobu użytkowania budynku gospodarczego czy właśnie modernizację ogrodzenia. W takim przypadku będziesz musiał dostosować ogrodzenie do nowych wymagań. Przepisy rozporządzenia stosuje się bowiem do części rozbudowywanej, nadbudowywanej i przebudowywanej.
Bramy i furtki pod ścisłą kontrolą
Nowe rozporządzenie wprowadza również szczegółowe wymagania dotyczące bram i furtek w ogrodzeniach. Podstawowa zasada jest jasna – brama i furtka w ogrodzeniu nie mogą otwierać się na zewnątrz działki budowlanej. To wymóg bezpieczeństwa, który ma zapobiegać sytuacjom, gdy otwierana brama czy furtka może zaskoczyć przechodniów lub zagrażać uczestnickom ruchu drogowego.
Szczególne wymagania dotyczą furtek przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, budynkach użyteczności publicznej i budynkach zamieszkania zbiorowego. Furtka nie może utrudniać dostępu do budynku osobom ze szczególnymi potrzebami, a jej szerokość musi wynosić co najmniej 0,9 metra. To wymóg, który ma zapewnić swobodny przejazd wózków inwalidzkich oraz wózków dziecięcych.
W przypadku bram projektowane rozporządzenie wymaga, aby ich szerokość w świetle wynosiła co najmniej 2,4 metra. jeżeli jednak obok bramy znajduje się furtka, wymóg ten zostaje spełniony przy szerokości furtki nie mniejszej niż 0,9 metra. Na drogach pożarowych obowiązują odrębne przepisy, które mogą być bardziej restrykcyjne.
Co to oznacza dla ciebie
Jeśli planujesz budowę nowego domu lub grodzenie działki w 2026 roku lub później, musisz już na etapie projektowania uwzględnić nowe wymagania. Oznacza to wybór ogrodzenia bez ostrych elementów do wysokości 2,2 metra, odpowiednie zaprojektowanie bramy i furtki oraz zapewnienie dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Właściciele istniejących ogrodzeń mogą odetchnąć z ulgą – ich płoty pozostają legalne, dopóki nie rozpoczną żadnych prac budowlanych. Jednak każda przebudowa, modernizacja czy rozbudowa domu lub budynku gospodarczego uruchomi obowiązek dostosowania ogrodzenia do nowych przepisów. To oznacza dodatkowe koszty, które trzeba uwzględnić w budżecie remontu.
Szczególnie narażeni na zmiany są właściciele starszych posesji w miastach, gdzie często można spotkać wysokie ogrodzenia z drutem kolczastym lub metalowymi kolcami. jeżeli będą chcieli dobudować garaż, rozbudować dom czy choćby zmienić sposób użytkowania budynku gospodarczego, będą musieli zdemontować niebezpieczne elementy z płotu.
Warto już teraz przygotować się na te zmiany i planując jakiekolwiek prace budowlane, uwzględnić koszt modernizacji ogrodzenia. Demontaż drutu kolczastego i montaż bezpiecznych zakończeń to wydatek, który może wynieść od kilkuset do kilku tysięcy złotych, w zależności od długości ogrodzenia.
Nie tylko ogrodzenia – szersze zmiany w przepisach budowlanych
Nowe rozporządzenie to nie tylko przepisy dotyczące płotów. Projekt zakłada kompleksową modernizację warunków technicznych dla budynków, która ma odpowiadać aktualnym technologiom występującym w budownictwie oraz przyspieszyć i ułatwić proces realizacji inwestycji.
Jedną z największych zmian będzie obowiązek montażu fotowoltaiki lub paneli solarnych na budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego, a także na budynkach gospodarczych o powierzchni powyżej 250 metrów kwadratowych, gdy jest to odpowiednie pod względem technicznym, funkcjonalnym i ekonomicznym. Ta część przepisów wejdzie w życie dopiero 31 grudnia 2026 roku.
Kolejna istotna zmiana dotknie ocieplania budynków. Zaostrzenie przepisów przeciwpożarowych sprawi, iż niemożliwe stanie się ocieplanie większych budynków wyłącznie styropianem. W termoizolacji obowiązkowe staną się bariery ogniowe z niepalnej wełny mineralnej. Część branży obawia się, iż może to podnieść koszty termomodernizacji budynków wielorodzinnych.
W przypadku bloków mieszkalnych dwie istotne zmiany to nowe przepisy mające poprawić akustykę pomieszczeń mieszkalnych oraz obowiązek montażu wind w starszych budynkach mieszkalnych oraz budynkach użyteczności publicznej. Niestety, koszty dobudowy wind spadną na mieszkańców, co może oznaczać znaczące obciążenie finansowe dla wspólnot mieszkaniowych.
Branża budowlana czeka na finalne przepisy
Projekt rozporządzenia został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 13 czerwca 2025 roku i przeszedł konsultacje publiczne. Większość przepisów ma wejść w życie 20 września 2026 roku, choć niektóre regulacje – jak obowiązek montażu odnawialnych źródeł energii – będą obowiązywać dopiero od 31 grudnia 2026 roku.
Celem wydania nowego rozporządzenia jest przyjęcie rozwiązań, które będą odpowiadały aktualnym technologiom występującym w budownictwie, jak również przyspieszą i ułatwią proces realizacji inwestycji. Regulacja określa między innymi zasady instalacji punktów ładowania samochodów i rowerów elektrycznych, urządzeń fotowoltaicznych czy magazynów energii, a także wykorzystania energii słonecznej.
Projektowane i realizowane budynki muszą być zgodne z zasadami wiedzy technicznej, wymogami bezpieczeństwa i przepisami określającymi korzystanie z obiektów przez osoby niepełnosprawne oraz starsze. Ponadto użytkownikom musi zostać zapewniony dostęp do wody i odprowadzania ścieków, a także dostęp do energii czy ciągów komunikacyjnych.
Warto śledzić dalszy los projektu rozporządzenia, ponieważ ostateczna wersja przepisów może się jeszcze zmienić. Jednak już teraz można przygotować się do nadchodzących zmian, szczególnie jeżeli planowane są jakiekolwiek prace budowlane na posesji. Każda inwestycja rozpoczęta po 20 września 2026 roku będzie musiała spełniać nowe wymagania dotyczące ogrodzeń.
Wyjątki od nowych przepisów
Nowe rozporządzenie przewiduje pewne wyjątki od zakazów. Przepisy dotyczące zakazu ostrych elementów na ogrodzeniach nie dotyczą ogrodzeń wewnętrznych w zakładach karnych i aresztach śledczych. To logiczne rozwiązanie, ponieważ w takich obiektach bezpieczeństwo wymaga stosowania szczególnych zabezpieczeń.
Podobnie zróżnicowane są wymagania dotyczące dostępności architektonicznej. Obowiązek zapewnienia szerokości furtki wynoszącej co najmniej 0,9 metra oraz jej dostosowania do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami dotyczy wyłącznie budynków mieszkalnych wielorodzinnych, budynków użyteczności publicznej i budynków zamieszkania zbiorowego. Właściciele domów jednorodzinnych nie muszą spełniać tych wymagań, choć mogą to zrobić dobrowolnie.
Warto również pamiętać, iż na drogach pożarowych obowiązują odrębne przepisy dotyczące szerokości bram i furtek. W takich przypadkach wymogi mogą być bardziej restrykcyjne niż standardowe 2,4 metra dla bramy czy 0,9 metra dla furtki. Wszystko zależy od przepisów przeciwpożarowych i wymagań określonych przez adekwatnego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.
Jak przygotować się na zmiany
Najlepszą strategią jest proaktywne działanie. jeżeli planujesz jakiekolwiek prace budowlane na swojej posesji, które rozpoczną się po 20 września 2026 roku, już teraz uwzględnij w projekcie i budżecie konieczność dostosowania ogrodzenia do nowych wymagań.
Warto skonsultować się z architektem lub projektantem, który pomoże dopasować rozwiązania do konkretnej sytuacji. Może się okazać, iż zamiast demontować całe ogrodzenie, wystarczy wymienić tylko górną część z ostrymi elementami na bezpieczne zakończenia. To może znacząco obniżyć koszty dostosowania do nowych przepisów.
Właściciele starszych ogrodzeń z drutem kolczastym lub metalowymi kolcami powinni również rozważyć dobrowolną modernizację, choćby jeżeli nie planują żadnych prac budowlanych. Takie rozwiązanie zwiększa bezpieczeństwo domowników, zwierząt i osób przechodzących obok posesji. Ponadto uniknie się sytuacji, gdy w przyszłości podczas planowanej rozbudowy czy remontu okaże się, iż konieczna jest pilna i kosztowna wymiana całego ogrodzenia.
Warto też monitorować dalszy przebieg prac legislacyjnych nad projektem rozporządzenia. Choć większość zapisów wydaje się już ostateczna, mogą jeszcze pojawić się drobne korekty wynikające z uwag zgłoszonych podczas konsultacji publicznych. Finalna wersja przepisów powinna być dostępna na stronach Rządowego Centrum Legislacji na kilka miesięcy przed planowanym terminem wejścia w życie.
