Kalamondin vel Calamondin vel Kalamondyna (×Citrofortunella mitis) |
|
Wysokość | od 1,0 do 2,5 m |
Kwitnienie | cały rok |
Stanowisko | słoneczne |
Wilgotność gleby | umiarkowanie wilgotna |
Ozdobność | kwiaty, owoce, cała roślina |
Pokrój | krzaczasty, kulisty |
Kalamondin vel Calamondin vel Kalamondyna vel Kalamondynka vel Kwaśna pomarańcza vel Pomarańcza panamska (×Citrofortunella mitis) to sztucznie otrzymany mieszaniec kwaśnej mandarynki (Citrus reticulata) i kumkwata japońskiego (Fortunella japonica). Występuje w południowo-wschodniej Azji, gdzie został wyhodowany po raz pierwszy. W naszym klimacie można Calamondin uprawiać w donicy i cieszyć się smakiem jego owoców, przypominających wyglądem mandarynki. Uprawa rośliny nie jest bowiem zbyt skomplikowana.
Kalamondyna, autor: 阿橋 HQ, CC BY-SA 2.0, commons.wikimedia.org
Jak wygląda Kalamondyna
W Azji występuje jak okrzew lub niewielkie drzewo i dorasta do 2,5 metra wysokości. Jest tam rośliną wiecznie zieloną, kwitnącą małymi, białymi kwiatuszkami, które delikatnie i bardzo przyjemnie pachną. Kwiaty te utrzymują się na roślinie przez cały rok, ale najbardziej intensywnie i najpiękniej kwitną na kalamondynie latem. Niemniej jednak przez okrągły rok na drzewku wiszą owoce w różnych fazach dojrzałości, raz mniej raz więcej. I niezależnie od fazy rozwoju owoce te można spożywać. Niestety nie są słodkie jak mandarynki czy pomarańcze. I to choćby owoce bardzo dojrzałe. Słodka bowiem jest tylko ich skórka, natomiast wnętrze bardzo kwaśne.
Kalamondyna, autor: Agnieszka Kwiecień, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
W Polsce uprawiana jest wyłącznie w donicach jako roślina ozdobna w domu, na balkonie lub tarasie (w upalne miesiące) i osiąga do 1-1,2 metra wysokości. W uprawie doniczkowe również rodzi niewielkie cytrusowe owoce o skórce ciemnopomarańczowej. Ale i one są niezbyt smaczne i bardzo kwaśne, więc roślinę tę uprawia się głównie dla jej walorów dekoracyjnych.
Kalamondyna – uprawa
Kalamondynka to roślina rosnąca stosunkowo wolno. Przez cały rok rodzi białe, pachnące kwiaty, których prawdziwy wysyp może nastąpić latem. Jej stanowisko powinno być słoneczne – idealnie sprawdzi się wystawa południowa lub zachodnia. Można ją również ustawić na stanowisku lekko zacienionym. Dobrze jest wynieść roślinę latem na taras lub balkon, będzie intensywniej kwitnąć.
Kalamondyna, autor: Gonzague Tsai, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Podłoże w doniczce musi być próchnicze, żyzne i przepuszczalne, a jego pH powinno wahać się między 5 a 6,5, czyli ziemia lekko kwaśna lub kwaśna. Można kupić po prostu podłoże dedykowane cytrusom. Zaraz po zakupie kalamondynki trzeba ją przesadzić do większej donicy, rośliny te bowiem lubią mieć dużo miejsca dla swoich korzeni. Młode drzewka należy przesadzać każdej wiosny do większej donicy, te starsze wystarczy co 3-4 lata. Za każdym razem ziemia powinna być świeża i żyzna, na spodzie donicy pokaźna warstwa drenażowa (kamyczki, keramzyt), a w dnie donicy otwór przez który wyleci nadmiar wody.
Pielęgnacja Kalamondynki
Kalamondin wymaga regularnego podlewania. Musimy zadbać, by podłoże w doniczce było zawsze lekko wilgotne, jednocześnie nie doprowadzając do jego przemoczenia. Na dnie doniczki powinniśmy umieścić drenaż, pozwalający odprowadzać nadmiar wody (np. w postaci keramzytu). Kalamondynkę powinniśmy regularnie nawozić. jeżeli owoce przeznaczamy do spożycia, stosowane nawozy powinny być organiczne. Dobrze sprawdzi się zatem biohumus albo obornik granulowany. jeżeli jednak traktujemy Kalamondynkę jako roślinę ozdobną, wówczas można stosować nawozy mineralne, choćby te dedykowane cytrusom albo do roślin kwitnących.
Kalamondyna, autor: Genet (Diskussion), CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Roślinę powinniśmy również przycinać, skracając pędy mniej więcej o jedną trzecią długości raz do roku. Przycinanie Kalamondynki powinno odbywać się zaraz po przesadzeniu albo w trakcie okresu wegetacyjnego rośliny. Przyspieszy to jej wzrost i sprawi, iż krzaczek będzie nam się pięknie zagęszczał.
Kalamondynka wchodzi w okres spoczynku w październiku i trwa w nim do kwietnia. Powinniśmy wówczas zapewnić jej miejsce o temperaturze od 10 do 15 stopni Celsjusza.
Kalamondyna, autor: Agnieszka Kwiecień, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Kamanondynę można w warunkach domowych rozmnażać. Można to robić w momencie przycinania pędów w okresie wegetacji rośliny, czyli między marcem a czerwcem. Wystarczy takie ścięte pędy umieścić w naczyniu z wodą i dodatkiem ukorzeniacza. Gdy sadzonki wypuszczą korzonki można je przesadzić do niewielkich doniczek, a później każdego roku do większych. Calamondin można również rozmnażać z nasion. Te wkładamy do lekkiego, żyznego i stale lekko wilgotnego podłoża i taki pojemnik nakrywamy szkłem lub folią spożywczą. Na efekty jednak trochę poczekamy.
Fot. główna: Cody Hough, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org