Jeżówka purpurowa – uprawa i pielęgnacja

Zdjęcie: Jeżówka purpurowa

Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea)
Wysokość	do 150 cm
Kwitnienie	VII, VIII, IX, X
Stanowisko	słoneczne, półcień
Wilgotność gleby	umiarkowanie wilgotna
Ozdobność	kwiaty
Pokrój	wzniesiony

Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) jest byliną należącą do rodziny astrowatych (Asteraceae). W naturalnych warunkach można ją spotkać w Ameryce Północnej. Ma adekwatności lecznicze. Jej nazwa pochodzi od łacińskiego słowa echinos (jeż), co doskonale obrazuje wygląd kwiatostanów. Jeżówka ma sporo odmian o różnej barwie kwiatów. W naszym kraju gatunek ten należy do dziczejącego, więc z czasem będzie można jeżówki spotkać w wielu miejscach rosnących na łonie natury. Roślina jest całkowicie odporna na mróz (strefy mrozoodporności 3-10).

Jak wygląda jeżówka purpurowa

Jeżówka purpurowa to bylina zielna, która ma sztywne pędy kwitowe dorastające do 1,5 metra wysokości. Nie wymaga podparcia, gdyż jej pędy nie mają tendencji do pokładania się. Liście jeżówki są ciemnozielone, jajowato-lancetowate o spiczastych zakończeniach, do tego są ostro ząbkowane i mają długie ogonki. Ich blaszka jest gruba i błyszcząca.

Jeżówka purpurowa kwitnie od lipca do października. Płatki jej kwiatów mają barwę różowo-purpurową i niczym języczki otaczają wypukły środek, który składa się z płatków rurkowatych w kolorze pomarańczowo-brązowym. Koszyczki kwiatowe dorastają do średnicy 12 cm. Jest ulubienicą pszczół i motyli. To roślina miododajna. U odmian kolor kwiatostanów jest bardzo różny. Są zatem jeżówki o kwiatach barwy białej, żółtej, różowej, fioletowej, a choćby zielonej.

Korzeń jeżówki ma postać kłącza dorastającego do 15 cm długości. Jego wnętrze jest białe i ma włóknistą strukturę, natomiast na zewnątrz jest czerwonobrunatny, ewentualnie ciemnobrunatny. Posiada liczne korzenie przybyszowe, które są spiralnie skręcone.

Jeżówka purpurowa – uprawa

Jeżówka purpurowa lubi stanowiska słoneczne, ale dobrze sobie radzi również w miejscach zacienionych. Jest mrozoodporna i oprócz ślimaków nie atakują jej w zasadzie żadne szkodniki ani choroby. Preferuje podłoże gliniaste lub piaszczysto-gliniaste i lekko wilgotne. Gleba nie musi być bardzo urodzajna. Gdy bylina przekwitnie powinno się ją podciąć, chyba iż ma się rozsiewać, co czyni z wielką łatwością tworząc sporo samosiejek. Różnią się one zwykle od rośliny matecznej. Nasiona można również zbierać, przechować i wysiewać w skrzyneczce wczesną wiosną. Po kilku tygodniach przesadza się jeżówki na miejsce docelowe.

Ale jeżówkę można również rozmnażać poprzez podział kłączy, wystarczy podzielić kępy ostrym szpadlem, wykopać i zasadzić w nowym miejscu, tworząc piękne rabaty. Zarówno kłącza jak i nasiona można również kupić.

Pielęgnacja jeżówki purpurowej

Jeżówki nie wymagają jakiejś specjalnej pielęgnacji. Wystarczy je podlewać, gdy zbyt długo nie pada. Nie trzeba z tym jednak przesadzać, bo rośliny dobrze znoszą krótkie okresy bezdeszczowe.

Jeśli mają pięknie, długo i bujnie kwitnąć, to pierwsze przekwitnięte kwiatostany należy usuwać. Kępy wówczas mocniej się zagęszczają i pojawia się więcej kwiatów. Roślina będzie też dłużej kwitnąć. Pod koniec sierpnia można już zaprzestać ścinania kwiatostanów, choćby bowiem przekwitnięte ładnie się prezentują i będą zdobiły rabaty całą zimę.

Jeśli chodzi o nawożenie, wystarczy to zrobić dwa razy: wiosną, na początku sezonu i w środku lata. Może to być kompost, który nie tylko zasili rośliny ale też jako ściółka ochroni podłoże przed nadmiernym odparowywaniem wody, ale może to być również obornik granulowany czy biohumus.

O tym jak samodzielnie zbudować kompostownik przeczytacie tutaj:

Zastosowanie jeżówki purpurowej

Jeżówka purpurowa jest u nas przede wszystkim rośliną ozdobną uprawianą na kwiatowych rabatach. Idealna na kwiat cięty i jako ozdoba kwiatowych ogrodów. Jest rośliną miododajną bardzo chętnie odwiedzaną przez zarówno pszczoły jak i motyle.

Ale jeżówka purpurowa nie tylko zdobi, jest to również roślina lecznicza. Jako surowiec zielarski wykorzystuje się zarówno części nadziemne (kwitnące ziele) oraz korzeń. Są one bogactwem kwasów: cykoriowego oraz kaftarowego. Ekstrakty z rośliny stosowane są w leczeniu objawów przeziębienie, grypy oraz infekcji dróg oddechowych.

Fot. główna: Amos Oliver Doyle, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org