1 rok temu
Rok 2023 jest kolejną okazją do świętowania. Otóż dziesięć lat temu, znaczy się w 2013 roku, otrzymałem jako członek Polskiego Towarzystwa Botanicznego branżowy medal im. Bolesława Hryniewieckiego za popularyzację botaniki. To znakomity powód, aby zgodnie z zapowiedzią na zakończenie cyklu „Sto filmów na stulecie Polskiego Towarzystwa Botanicznego” kontynuować filmową misję edukacyjną. Szlachectwo zobowiązuje. Na zakończenie wspomnę, iż sto lat temu ukazał się pierwszy numer branżowego czasopisma – Acta Societatis Botanicorum Poloniae. A poza tym wchodzimy w sto pierwszy rok działalności.
W trzydziestym dziewiątym epizodzie tego cyklu poznamy jastrzębca baldaszkowatego – Hieracium umbellatum z rodziny astrowatych – Asteraceae. To dwudziesta trzecia roślina zielna w tegorocznym cyklu. Na filmie obejrzymy obfitą populację z Woli Radziszowskiej w gminie Skawina. Na tym tle podam kilka ważnych informacji.
W Polsce uchodzi za gatunek szeroko rozpowszechniony. Nieliczne białe plamy na mapach raczej świadczą o braku botaników w tych okolicach. Do końca ubiegłego wieku w Jaworznie był formalnie odnotowany w czterech miejscach i to w prawej górnej ćwiartce miasta.
Charakterystyczną cechą naszego bohatera jest naga ulistniona łodyga. Liście są wąskie, odlegle ząbkowane.
Cechą nazewniczą jest wygląd kwitnących roślin. Jak przystało na rodzinę, kwiatostanem jest koszyczek składający się z żółtych kwiatów języczkowych. Większość koszyczków grupuje się na szczycie łodygi, tworząc baldach. Inną cechą są odgięte zielone listki okrywy utrzymujące integralność koszyczka.
Warto jeszcze odnotować, iż jest to bylina odradzająca się z krótkiego kłącza. Nie jest wymagająca względem rodzaju gleby. Z tego względu powinna znaleźć się w mieszankach do tworzenia kwietnych łąk. Dobrze komponuje się z wrzosami. Przywabia błonkówki, muchówki, motyle.
Prawdopodobnie nie ma znaczenia medycznego. jeżeli tak to może nastał czas, aby to sprawdzić, skoro wiele gatunków tego rodzaju stanowią niezłe ziółka.
Piotr Grzegorzek
