3 godzin temu
Jodła od wieków zajmuje szczególne miejsce w bożonarodzeniowej tradycji. Jej znaczenie tłumaczą zarówno dawne legendy, jak i ludowe wierzenia, szczególnie silnie zakorzenione na ziemi świętokrzyskiej. tu mamy Puszczę Jodłową, czy np. miejscowości: Jedlińsk, Jedlina, Jodłów, Jodłowa.
Jedna z legend zapisana w historycznych dokumentach sięga czasów biskupa Bonifacego. – Podczas niszczenia pogańskich gajów poświęconych dawnym bóstwom ścinano potężne dęby. Gdy jeden z nich runął, spod liści wystrzeliła mała jodełka. Widząc to, Bonifacy miał powiedzieć: „I to będzie drzewko poświęcone Jezusowi”. Od tego momentu jodła zaczęła być postrzegana jako drzewo chrześcijańskie – tłumaczy etnograf dr Alicja Trukszyn.
– Druga legenda, bardziej znana dzieciom opowiada o zwierzętach, które tuż przed Wigilią zebrały się na leśnej polanie, by zastanowić się, jaki dar zanieść do Betlejem. Każde zwierzę chciało ofiarować coś od siebie. Na końcu odezwał się niedźwiedź, który uznał, iż najlepszym darem będzie piękna, młoda jodełka – dodaje.
– Niósł ją przez góry, rzeki i śniegi, aż dotarł do małego Jezusa. Pokryta lodem i śniegiem jodła lśniła i błyszczała, stając się symbolem piękna i daru składanego Zbawicielowi. Stąd też wzięło się powiedzenie, iż ktoś „ubrał się jak choinka”, czyli bogato i kolorowo – jak prezent dla Jezusa – wyjaśnia.
Jodła jest drzewem długowiecznym. Potrafi żyć choćby 250 lat i osiągać wysokość do 45 metrów. Dlatego symbolizuje zmartwychwstanie, nadzieję i życie wieczne.
– Jej igły układają się w kształt krzyża, co dodatkowo wzmacnia jej religijną symbolikę. Uważana jest za drzewo życia. Im więcej igieł, tym więcej szczęśliwych godzin w nadchodzącym roku – mówi Alicja Trukszyn.
Jako choinka jodła ceniona jest także za swoją trwałość i zapach. Nie wymaga skomplikowanych zabiegów. Wystarczy woda, by mogła stać w domu choćby dwa tygodnie, a niekiedy choćby do 2 lutego.
Jodła to zapach świąt: choinki i wanilii. To symbol narodzenia, ale i przemijania, życia i śmierci. Dlatego od wieków jest z nami w najważniejszych momentach życia – zwraca uwagę etnograf.
