Jak działają zmysły ludzi, a jak zwierząt?

Szum wiatru, słodki smak truskawek i gęsty pachnący las… też to czujecie? Wspaniale jest odczuwać otaczający nas świat na wiele sposobów! Mamy wzrok, słuch, smak, węch i dotyk. Jednak nie każdy organizm „pracuje” w ten sam sposób. Jak działają zmysły u zwierząt i ludzi?

Jak działa człowiek?

Nasz organizm odbiera wszystko, co dzieje się wokół nas. Ciało dzięki sygnałów płynących z otoczenia nieustannie rejestruje i analizuje sytuację, w jakiej się znaleźliśmy. Te informacje odczytują nasze zmysły, czyli: dotyk, wzrok, słuch, węch i smak. Każdy z nich jest niesamowicie ważny. Zmysły pozwalają nam zarówno czuć się bezpiecznie, jak i ostrzegają nas przed zbliżającym się niebezpieczeństwem. Nie potrafią jednak „działać” same.

Zebrane przez zmysły dane, są przetwarzane w mózgu, który podpowiada nam, jak w danej sytuacji zareagować. Niektóre z nich działają we współpracy. Aby lepiej to zrozumieć, spróbujcie zrobić mały eksperyment – następnym razem, gdy będziecie jeść dowolny, świeży owoc, zatkajcie nos. Na pewno będzie wam wtedy mniej smakował. Dlaczego tak się dzieje i co wspólnego z zatkanym nosem ma sposób, jak działają zmysły?

Sprawa jest dosyć prosta. Zmysł węchu jest ściśle związany ze zmysłem smaku. Okazuje się, iż po części „jemy” nosem, bo o wrażeniach smakowych w dużej mierze decydują wonne cząsteczki, wytwarzane przez substancje chemiczne zawarte w jedzeniu. Zresztą szczególnie dotkliwie odczujecie to podczas choroby.

A czy bez zmysłów nasz organizm mógłby sobie poradzić? Brak jednego nie stanowi wielkiego problemu, jednak wszystkich mógłby uniemożliwić nam funkcjonowanie. Węch i smak ostrzega nas przed zepsutym jedzeniem, zapobiegając poważnym zatruciom. Dotyk chroni, chociażby przed bolesnymi oparzeniami. Słuch pomaga w komunikowaniu się między sobą, a wzrok identyfikuje zagrożenia. Wszystko to pozwala nam bezpiecznie żyć i podpowiada, co jest dla nas dobre, a co złe.

Szybsze, sprawniejsze, dokładniejsze – jak działają zmysły u zwierząt

Nie tylko ludzie posiadają zmysły. Wszystkie zwierzęta są w nie wyposażone przez naturę. Każdy organizm najlepiej wykształcił te zdolności, które są mu niezbędne do przetrwania. W końcu nie bez powodu istnieje chociażby powiedzenie sokoli wzrok! Ten ptak w trakcie polowania musi idealnie namierzyć ofiarę z bardzo dużej odległości. Z tego powodu jego oczy rejestrują niezwykle gwałtownie zmieniający się obraz, a mimo tego widzą ponad 2 razy lepiej niż my. Robi wrażenie, prawda?! Ale orzeł to nie unikat na skalę całej natury. Jak działają zmysły innych zwierząt? W czym są lepsze od ludzkich?

Sum byłby dużo lepszym krytykiem kulinarnym od nas! Nie tylko posiada znacznie większą liczbę kubków smakowych, ale też pokrywają one… całe jego ciało. Dzięki temu rybie łatwiej udaje się odnaleźć pożywienie w ciemnej mętnej wodzie, w której żyje.

Kret posiada niezwykle rozwinięty zmysł dotyku. W ciemnościach, w których żyje, doskonały wzrok byłby zbędny. O wiele bardziej przydaje mu się dokładne odczuwanie otoczenia. Z tego powodu na pyszczku kreta występuje tzw. narząd Eimera, odpowiedzialny za dotyk, ale nie tylko. Dzięki niemu kret potrafi określić drgania, występujące pod ziemią oraz oszacować zmiany ciśnienia powietrza. Kret posiada również bardzo dobrze rozwinięty węch. Inaczej sprawa ma się na przykład ze skunksami.

Wprawdzie skunks nie ma wybitnego węchu, to wykorzystał wrażliwość innych stworzeń na zapachy. Wytwarzając pachnącą wydzielinę, powoduje, iż inne stworzenia czują się zagrożone i same od niego uciekają!

Kret posiada niezwykle rozwinięty zmysł dotyku. Przydaje mi się pod ziemią bardziej, niż wzrok.

Supermoce, czyli wyjątkowe zmysły zwierząt

Zastanawialiście się kiedyś, czy zwierzęta mają dodatkowe umiejętności, a choćby może czują rzeczy, których nasz organizm nie jest w stanie dostrzec? Zarówno ludzie, jak i zwierzęta, korzystają z tych samych pięciu zmysłów. Oczywiście nasze receptory są inaczej wyczulone. Co, o ile jednak istnieją zmysły, którymi my nie dysponujemy?

Czasami mówimy, iż ktoś potrafi coś przeczuć szóstym zmysłem. W naszym przypadku to tylko powiedzenie, co innego, o ile chodzi o zmysły zwierząt! Zacznijmy od najbardziej znanego przykładu — nietoperza. Ten niezwykły ssak nie dość, iż potrafi latać, to jeszcze umie wysyłać i odbierać ultradźwięki! Mówimy wtedy o echolokacji.

Nietoperz emituje dźwięki niesłyszalne dla człowieka, aby zbadać swoje otoczenie. Zbiera wtedy informacje o ruchu i lokalizacji potencjalnych ofiar. Wszystko to dzieje się w pełnej ciemności, dlatego właśnie zamiast wzroku wykorzystuje w tym celu dźwięki, które odbijając się, wysyłają, jako wiadomość zwrotną, echo. Nietoperz je odbiera i już wie, w jakiej odległości znajduje się przeszkoda lub jego zdobycz.

Ultradźwięków używają także delfiny, ale to nie jedyny dodatkowe zmysł u tych zwierząt! Posiadają one także zmysł elektryczny! Dzięki niemu potrafią emitować i rejestrować zmiany pola elektrycznego. W ten sposób te, jak i niektóre inne morskie stworzenia, mogą orientować się w swoim położeniu w podwodnych głębinach.

To może Cię zainteresować: Zwierzęta, które pomagają ludziom