Hydroterapia: kąpiel w źródle zdrowia i odpoczynku

„Prowadzi mnie nad spokojne wody”¹. Bóg dał nam wodę jako dar. Nasze ciało składa się w 60% z wody i jest ona dla nas źródłem życia. Nie tylko cudownie nawadnia nasz organizm, ale może być skutecznym środkiem leczniczym wielu przypadłości.

Wstęp

W XIX wieku niemiecki duchowny Sebastian Kneipp odkrył regenerujące działanie wody. Jako chłopiec zachorował na gruźlicę, która była wówczas nieuleczalną chorobą. Usłyszał o terapii wodą. Uchwycił się nadziei, iż dzięki wodzie będzie żył oraz będzie mógł służyć ludziom. Pił dużo wody, stosował polewanie ciała oraz nacierał nią klatkę piersiową. Nie upłynęło dużo czasu, gdy zauważył pozytywne efekty swoich działań. Poświęcił więc wiele lat na opracowanie swojej metody hydroterapii, rozszerzając ją o okłady z wody, ekstrakty z ziół oraz zimno- i ciepłolecznictwo².

Woda jako metoda leczenia

Hydroterapia w tej chwili należy do działu medycyny fizykalnej. adekwatności fizyczne wody czynią ją niezwykle skuteczną do celów leczniczych. Może być stosowana we wszystkich stanach skupienia: lód, ciecz i para wodna. Oprócz tego w wodolecznictwie istotną rolę odgrywa czynnik termiczny. Każdy człowiek ma swoją strefę komfortu cieplnego, jednak ze względów praktycznych wprowadzono nieidealną skalę temperatury wody:

• woda zimna: 8-20°C;
• woda chłodna: 21-27°C;
• woda letnia: 28-33°C;
• woda ciepła: 34-37°C;
• woda gorąca: 38-42°C.

Temperatura wody zbliżona do 50°C określana jest mianem niemożliwej do zniesienia.

W zależności od temperatury układy i narządy w ciele będą reagowały inaczej, np. krótkotrwałe zabiegi przy użyciu zimnej wody będą powodowały skurcz naczyń skórnych z następczym ich rozszerzeniem. Użycie ciepłej wody doprowadzi do ich rozszerzenia. Z kolei gorąca woda będzie miała podobny efekt do tego, jaki wywołuje woda zimna.

Woda wpływa także m.in. na serce, nerki i mięśnie. Czynność serca zwalnia podczas krótkotrwałych zabiegów zimną wodą, a przyspiesza gdy użyjemy ciepłą i gorącą wodę. Czynność wydzielnicza nerek zostaje wzmożona przy zastosowaniu wody zimnej i ciepłej, natomiast zastosowanie wody gorącej może ją zmniejszyć. Ekspozycja na zimną wodę w krótkim czasie podnosi napięcie mięśni, podczas gdy ciepła i gorąca woda rozluźnia je.

W ramach hydroterapii stosuje się różne zabiegi. Ogólna liczba zabiegów wodoleczniczych to blisko 100 metod, które wykorzystują wodę w jej trzech stanach skupienia. Do najczęściej używanych zaliczamy: kąpiele, półkąpiele, natryski, płukania, okłady, polewania, zmywania, nacierania i zawijania³.

W dalszej części artykułu przyjrzymy się kilku dolegliwościom, które możemy załagodzić lub całkowicie pożegnać dzięki hydroterapii.

Kurcze mięśni

Najczęściej występują w mięśniach nóg i stóp. Do czynników, które przyczyniają się do powstawania kurczów mięśniowych, zalicza się: obrzęki, stany zapalne, infekcje, ciąża, słabe krążenie, zaburzenia gospodarki mineralnej, podrażnienia mięśni i nerwów, nadmierna lub zbyt mała aktywność ruchowa, urazy mięśnia, alergia oraz mikrozatory naczyń.

Z zakresu hydroterapii można pomóc sobie, stosując rozgrzewający kompres lub naprzemienne kompresy – gorący i zimny. Gorący przykładamy na 6 min., zimny na 30 s. Powtarzamy 4 razy. Skuteczne są też gorące kąpiele z jednoczesnym masażem palców stóp, stóp i łydek. Można je stosować dwukrotnie w ciągu dnia⁴. Pomocnym może się okazać także masaż oliwą magnezową. Przynosi natychmiastowe ukojenie przy kurczu mięśni.

Bezsenność

Najlepiej sprawdzi się bardzo ciepły, ale nie gorący okład na plecy przez około 30 min. Osoba dotknięta bezsennością może na nim leżeć. Po upływie tego czasu należy usunąć okład, osuszyć ciało i położyć pacjenta do łóżka. Warto również spróbować długiej gorącej kąpieli. Na niektóre osoby usypiająco działa zimne nacieranie ciepłego ciała. Ponieważ jako ludzie różnimy się od siebie, warto sprawdzić kilka metod radzenia sobie z bezsennością i wybrać tę najbardziej skuteczną.

Przeziębienie

Kluczową zasadą w przypadku przeziębienia jest natychmiastowe podjęcie interwencji, by zatrzymać postęp choroby. W ciągu 20 min. od wystąpienia pierwszych objawów dobrze jest wykonać moczenie stóp w gorącej wodzie przez 20 min. Następnie stopy należy spłukać zimną wodą, osuszyć i włożyć wełniane skarpety.

Gdy boli gardło, można wykonać płukanie gardła gorącą wodą przez 10 min, 4 razy dziennie. Ból gardła połączony z kaszlem możemy leczyć rozgrzewającymi kompresami, ułożonymi na klatce piersiowej i szyi. Gorące kompresy znajdują również zastosowanie przy zapchanych zatokach i katarze. Aplikujemy je wówczas na twarz⁵.

Zakończenie

Woda, ze swoimi fizycznymi adekwatnościami, staje się narzędziem wszechstronnym w leczeniu różnorodnych dolegliwości. Oddziałuje na nasze ciała w zaskakujący sposób, stymulując krążenie, łagodząc ból, a choćby wpływając na naszą psychikę. Woda jest darem od Boga, który możemy świadomie wykorzystać dla dobra naszego ciała i duszy. A zatem otwórzmy się na tę błogosławieństwem obdarzoną substancję i czerpmy z niej, w pełni doceniając potęgę hydroterapii jako naturalnego źródła zdrowia i równowagi.

Przypisy

1. Ps 23:2 UBG
2. G. Roeder, Leczymy wodą, Hydroterapia wg Kneippa w domu, Fundacja Źródło Życia, Mszczonów 2000, str. 6-7
3. T. Mika, Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, str. 49-74
4. A. Thrash, C. Thrash, P. Austin, Leczenie domowe cz. 2, Fundacja Źródła Życia, Mszczonów 2010, str. 76-77
5. A. Thrash, C. Thrash, Leczenie domowe cz. 1, Fundacja Źródła Życia, Mszczonów 2010, str. 151, 170-171

Grafika na górze dla ilustracji. © Źródło: Adobe Stock. Autor: nuttawutnuy.