Gdy boli głowa – naturalne środki pierwszego wyboru

Czasami ból głowy jest skutkiem zaniedbania podstawowych zasad zdrowego stylu życia. W tym przypadku, stosując proste rozwiązania, możemy w łagodny sposób pozbyć się bólu zdrowymi nawykami.

Ból to informacja

Bólu głowy nie należy lekceważyć. Nie tylko dlatego, iż może on wskazywać na choroby o ostrym lub przewlekłym przebiegu. Ból zawsze jest informacją ze strony naszego organizmu, iż coś się dzieje. I my jako odpowiedzialni zarządcy naszego ciała powinniśmy na to zareagować.

W tym artykule skupimy się na działaniach pierwszego wyboru w przypadku bólu głowy o przebiegu przewlekłym lub regularnie nawracającym, o słabym lub średnim natężeniu. Silny ból głowy o przebiegu ostrym wymaga natychmiastowego wezwania pomocy medycznej.

Rola wody

Jedną z pierwszych czynności, które warto wykonać, gdy zaczyna boleć nas głowa, jest wypicie szklanki wody. jeżeli po upływie około 20 minut ból się zmniejszy lub całkowicie zniknie, może to oznaczać, iż byliśmy odwodnieni.

Nasz mózg składa się w ok. 75% z wody. Małe naczynia krwionośne w mózgu bardzo gwałtownie reagują na jej niedobór. W konsekwencji zmniejszonej ilości płynów zaczynają się kurczyć, co z kolei utrudnia transport tlenu. Niedostateczna ilość tlenu powoduje ból.

Odwodnienie wpływa także na obniżenie poziomu serotoniny w organizmie, na skutek czego podnosi się wrażliwość na ból. Globalne zmniejszenie objętości osocza (składającego się w większości z wody) w naczyniach krwionośnych mózgu powoduje czasowe skurczenie się tego narządu. Zmniejszona względem normalnej wielkości struktura mózgu zostaje odciągnięta delikatnie od swojej pozycji przy czaszce, potencjalnie mogąc przy tym działaniu powodować ból¹.

Wypicie wody pomaga uzyskać niemal natychmiastową poprawę, ale warto kontrolować jeszcze przez jakiś czas ilość wypijanych płynów w ciągu dnia, by uzupełnić nadwyrężone braki.

Zaleca się pić czystą wodę, bez dodatku cukru czy soku owocowego, wielokrotnie w ciągu dnia w niewielkich ilościach na raz, z wyłączeniem okresu na ok. pół godziny przed posiłkiem i do dwóch godzin po. Dodatkowo utrzymywanie zdrowej diety składającej się z dużej ilości bogatych w wodę owoców i warzyw zapewni nam odpowiednie nawodnienie.

Brak snu

Być może wielu z was doświadczyło bólu głowy po zarwanej nocy. Jest to dla nas jasnym komunikatem, iż w najbliższym możliwym czasie potrzebujemy odpocząć. Jednak gdy regularnie nie dostarczamy sobie odpowiedniej ilości snu, czasami przestajemy widzieć tą zależność.

Brak snu powoduje obniżenie poziomu neuroprzekaźnika zwanego N-arachidonoilo-dopaminą w jądrze siatkowatym wzgórza w mózgu. Jądro siatkowate wzgórza ma unikalne funkcje integracyjne w przetwarzaniu sensorycznym, pobudzeniu i generowaniu wrzeciona snu. Ostatecznie efektem przewlekłego niedoboru snu jest zwiększona wrażliwość na ból².

Zastosowanie krótkiej drzemki w cichym, przewietrzonym wcześniej pomieszczeniu może znacząco go zredukować. Warto wypróbować ten sposób, bo nie tylko obniżymy poziom zmęczenia, ale wyciszymy się z nadmiaru bodźców.

Zwiększone napięcie mięśniowe i stres

Jedną z częstszych przyczyn bólu głowy jest zwiększone napięcie mięśniowe. Może ono dotyczyć mięśni odpowiedzialnych za żucie (m. żwacz, m. skroniowy), mięśni podpotylicznych lub mięśni szyi. Czasami przyczyny napięciowego bólu głowy mogą być bardziej odległe i związane z dalszymi obszarami układu mięśniowo-szkieletowego. Warto także zwrócić uwagę na przebieg nerwów (m.in. n. twarzowego, n. Arnolda, n. błędnego) i wykluczyć ich uciskanie przez pobliskie struktury³.

W przypadku nawracających bólów głowy specjalistą, który może dobrze zdiagnozować przyczynę i nam pomóc, jest osteopata. Przeprowadza on terapię w oparciu o badanie postawy ciała, a także sprawdza wpływ struktur wisceralnych (znajdujących się w trzewiach) na zgłaszany problem.

Tym co możemy zrobić sami w ramach profilaktyki, są regularne ćwiczenia rozciągające mięśni szyi i barków, używanie masażerów do rozluźniania napiętych okolic lub pracowanie nad sposobami radzenia sobie ze stresem.

Przypisy

1. https://montblanczone.com/pl/odwodnienie-bole-glowy-objawy-leczenie-i-zapobieganie/
2. Weihua Ding et al., The endocannabinoid N-arachidonoyl dopamine is critical for hyperalgesia induced by chronic sleep disruption, Nature Communications, Article number: 6696, 2023
3. https://www.osteomedyk.pl/bole-glowy-z-perspektywy-osteopaty/