Chcą, by wieloryby miały takie prawa jak ludzie

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Król ludu Maorysów wezwał do nadania wielorybom podobnych praw do istot ludzkich, aby zwiększyć ochronę tych ogromnych i majestatycznych zwierząt. Kilka lat temu w Nowej Zelandii osobowość prawną przyznano górze i rzece.

Król Tuheitia Pootatau te Wherowhero VII opowiedział się między innymi za tym, by uznać prawo wielorybów do życia w zdrowym środowisku, co pozwoliłoby odbudować ich środowisko naturalne.

- Śpiew naszych przodków osłabł, a ich środowisko jest zagrożone, dlatego musimy działać już - oznajmił król w oświadczeniu.

"Nie wolno nam zamykać oczu"

W oświadczeniu, które oprócz króla Maorysów podpisał przywódca plemienny z Wysp Cooka, Travel Tou Ariki, wzywa się również do większego uwzględniania przez ludzi nauki wiedzy ludów autochtonicznych, co pozwoli na "bardziej holistyczne podejście" do ochrony wielorybów.

"Nie wolno nam już zamykać oczu. Wieloryby mają kluczowe znaczenie dla zdrowia całego naszego ekosystemu oceanicznego. Spadek ich liczby zaburza delikatną równowagę całego życia w Ta Moana (oceanach)" - napisano w oświadczeniu.

Wieloryby to jedne z największych ssaków na świecie. WWF klasyfikuje sześć z 13 gatunków dużych wielorybów jako zagrożone wyginięciem.

Płetwal błękitnyRick Beauregard/Shutterstock

Góra i rzeka z osobowością prawną

W 2017 roku Nowa Zelandia przyznała osobowość prawną górze Taranaki i rzece Whanganui, uważanym przez Maorysów za przodków o szczególnym znaczeniu duchowym. Od tego czasu z uwagi na ten status spowolniono lub anulowano kilka projektów rozwojowych, nakazując ich realizatorom konsultacje z lokalnymi społecznościami Maorysów.

Maorysi, autochtoniczny lud polinezyjski, stanowią 17 procent ludności Nowej Zelandii (około 900 tysięcy osób).

Autorka/Autor:ps/dd

Źródło: PAP, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Rick Beauregard/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Minionej nocy w wielu regionach świata - nie tylko w Polsce - można było zobaczyć zorzę polarną. Nietypowe widoki odnotowano między innymi w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych czy Chinach. Niesamowity spektakl tańczących barw na niebie można zobaczyć na zdjęciach.

Najlepsze zdjęcia zorzy polarnej ze świata

Najlepsze zdjęcia zorzy polarnej ze świata

Źródło:
tvnmeteo.pl, BBC

IMGW ostrzega przed burzami. Synoptycy wydali na sobotę ostrzeżenia pierwszego stopnia przed tym zjawiskiem. Miejscami może spaść grad. Obowiązuje także prognoza zagrożeń na kolejne dni.

Uwaga na burze. Ostrzeżenia IMGW w pięciu województwach

Uwaga na burze. Ostrzeżenia IMGW w pięciu województwach

Źródło:
IMGW

W piątkowy wieczór i noc nad Polską pojawiła się zorza polarna. Zachwyciła swoim kolorem i wyjątkowością. Na Kontakt 24 dostaliśmy zdjęcia od internautów, którym udało się uchwycić ten przepiękny widok. Za zjawisko była odpowiedzialna burza geomagnetyczna klasy G5. "Ekstremalna, najwyższej możliwej kategorii. Taka, o której będzie się mówiło latami i której będą poświęcone całe rozdziały w książkach o astronomii" - napisał Karol Wójcicki, popularyzator astronomii i autor bloga "Z głową w gwiazdach".

"O tej nocy będziemy mówić latami". Zorza polarna rozświetliła niebo nad Polską

"O tej nocy będziemy mówić latami". Zorza polarna rozświetliła niebo nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt 24, TVN24, "Z głową w gwiazdach"

Przybywa ofiar śmiertelnych historycznych powodzi w brazylijskim stanie Rio Grande do Sul. Nie żyje 126 osób, a ponad 400 tysięcy musiało opuścić swoje domy. Akcję ratunkową utrudniają rozległe zalania i kolejne opady deszczu. W pomoc mieszkańcom angażują się zwykli obywatele. Jeden z nich to 59-letni Ivan Brizola, który kajakiem uratował ponad 300 osób, nie potrafiąc pływać.

Nie potrafił pływać, uratował ponad 300 osób z powodzi

Nie potrafił pływać, uratował ponad 300 osób z powodzi

Źródło:
PAP, BBC News Mundo, Reuters

W Siemianowicach Śląskich, na terenie składowiska odpadów, w piątek wybuchł pożar. Burmistrz Czeladzi przekazał, że woda w rzece Brynicy została zanieczyszczona chemikaliami. W sobotę rano Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach przekazał, że woda przedostała się także do innych rzek województwa śląskiego. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24. 

Woda zanieczyszczona chemikaliami przedostała się do innych rzek na Śląsku

Woda zanieczyszczona chemikaliami przedostała się do innych rzek na Śląsku

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt 24, TVN24, Wprost, Gazeta Wyborcza, PAP

Wybierając się w góry w weekend należy pamiętać, że są takie miejsca w Polsce, gdzie należy uważać na trudne warunki pogodowe. Tak jest w Tatrach, gdzie w wyższych partiach szczytów miejscami wciąż leży śnieg. Służby apelują o zachowanie ostrożności. A jak jest w Beskidach i Karkonoszach? Sprawdź.

Są takie miejsca w Polsce, gdzie pogoda wciąż jest zimowa

Są takie miejsca w Polsce, gdzie pogoda wciąż jest zimowa

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Pogoda dziś. W sobotę pojawią się miejscami przelotne opady deszczu. Termometry pokażą maksymalnie 20 stopni Celsjusza. Aura niekorzystnie wpłynie na nasze samopoczucie.

Pogoda na dziś - sobota, 11.05. Przelotnie popada deszcz, do 20 stopni

Pogoda na dziś - sobota, 11.05. Przelotnie popada deszcz, do 20 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Jaka pogoda będzie w wakacje? Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował eksperymentalną długoterminową prognozę na lato 2024. Trzy miesiące mogą okazać się cieplejsze niż zazwyczaj - wynika ze wstępnych przewidywań.

Pogoda na wakacje. IMGW pokazał prognozę

Pogoda na wakacje. IMGW pokazał prognozę

Źródło:
IMGW

Pożar wybuchł na terenie składowiska odpadów w Siemianowicach Śląskich. Gęsty czarny dym widoczny był nawet kilkadziesiąt kilometrów dalej. Sprawdź, jaki jest prawdopodobny scenariusz rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń związanych z pożarem.

Trasa chmury zanieczyszczeń z Siemianowic. IMGW o prawdopodobnym scenariuszu

Trasa chmury zanieczyszczeń z Siemianowic. IMGW o prawdopodobnym scenariuszu

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, TVN24

Zimni ogrodnicy i zimna Zośka to zjawisko, które do środkowej Europy przynosi majowe przymrozki po okresie wiosennego ocieplenia. Czy w tym roku trzeba spodziewać się dużego chłodu? Gdzie najmocniej spadnie temperatura? Sprawdź na mapach.

Idą zimni ogrodnicy i zimna Zośka. Będą przymrozki

Idą zimni ogrodnicy i zimna Zośka. Będą przymrozki

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W weekend jeszcze miejscami przelotnie popada deszcz. Później w całym kraju dopisze słoneczna aura, z każdym dniem będzie coraz cieplej. Temperatura wzrośnie do 24 stopni. Pojawią się też burze.

Czeka nas powrót burz. Pogoda na 5 dni

Czeka nas powrót burz. Pogoda na 5 dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych trwa liczenie strat po burzach i tornadach, w których zginęły co najmniej trzy osoby. Tymczasem region w czwartek znów nawiedziły gwałtowne zjawiska.

"To był najgłośniejszy dźwięk, jaki kiedykolwiek słyszałam"

"To był najgłośniejszy dźwięk, jaki kiedykolwiek słyszałam"

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Pożar wybuchł w lesie położonym niedaleko miejscowości Żehrov w regionie Mlada Boleslav na północy Czech. Z żywiołem walczy 55 strażaków. W akcji w trudno dostępnym terenie brał udział śmigłowiec.

Pożar w czeskim lesie. W akcji gaszenia bierze udział śmigłowiec

Pożar w czeskim lesie. W akcji gaszenia bierze udział śmigłowiec

Źródło:
PAP

Mieszkańcy południowo-wschodniej Azji zmagają się z długą i intensywną falą gorąca. Termometry regularnie pokazują ponad 40 stopni Celsjusza. Tajlandzkie ministerstwo zdrowia poinformowało w piątek, że od początku roku upały spowodowały w kraju tym śmierć ponad 60 osób.

Zmarło prawie dwa razy więcej osób niż rok temu

Zmarło prawie dwa razy więcej osób niż rok temu

Źródło:
PAP, Reuters

Kacza rodzina udała się na spacer przez centrum Warszawy. Stadko złożone z matki i dwunastu małych kaczuszek zdecydowało się na przekroczenie jednej z najszerszych i najbardziej ruchliwych ulic stolicy.

Kacza rodzina na spacerze w centrum. Wstrzymali dla nich ruch, nikt nie protestował

Kacza rodzina na spacerze w centrum. Wstrzymali dla nich ruch, nikt nie protestował

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Na kominie ciepłowni w Koszalinie wykluły się cztery pisklęta sokoła wędrownego. Spółka ogłosiła konkurs na imiona dla młodych ptaków. Internauci mogą wziąć udział w głosowaniu na stronie internetowej. Do wyboru jest po jednym żeńskim i męskim imieniu.

Margot, Aurora, Sambor, Precel... Wybierają imiona dla młodych sokołów

Margot, Aurora, Sambor, Precel... Wybierają imiona dla młodych sokołów

Źródło:
tvn24.pl

Strażacy ochotnicy z Wierzchowa razem z Państwową Strażą Pożarną w Drawsku Pomorskim (woj. zachodniopomorskie) uratowali konia, który utknął głęboko w bagnie i nie potrafił się sam wydostać. Do akcji użyto węży strażackich i traktora właściciela zwierzęcia.

Koń utknął w bagnie. Uratowali go strażacy

Koń utknął w bagnie. Uratowali go strażacy

Źródło:
tvn24.pl

Do końca czerwca ma wygasnąć zjawisko pogodowe El Nino - poinformowali w czwartek amerykańscy meteorolodzy. Według ich przewidywań, w drugiej połowie 2024 roku może pojawić się zjawisko La Nina.

El Nino dobiega końca. Co czeka nas dalej

El Nino dobiega końca. Co czeka nas dalej

Źródło:
PAP, Reuters

Na pewien ogród zoologiczny w chińskiej prowincji Jiangsu spadła fala krytyki po tym, jak na jednej z wystaw zaprezentowano psy przefarbowane tak, aby wyglądały jak pandy. Spotkało się to z oburzeniem odwiedzających. Nietypowej atrakcji bronią przedstawiciele zoo.

Nietypowa atrakcja w chińskim zoo. Psy przefarbowano tak, by wyglądały jak pandy

Nietypowa atrakcja w chińskim zoo. Psy przefarbowano tak, by wyglądały jak pandy

Źródło:
Sky News, Global Times, tvnmeteo.pl

Powodzie na południu Brazylii wciąż trwają. Zginęło ponad 100 osób. Żywioł stanowi zagrożenie nie tylko dla ludzi, ale także dla zwierząt. W czwartek udało się uratować konia, który przez dwa dni tkwił na dachu zalanego domu.

Uratowano konia, który spędził dwa dni na dachu zalanego domu

Uratowano konia, który spędził dwa dni na dachu zalanego domu

Źródło:
Reuters

Kaszaloty potrafią łączyć i modulować różne dźwięki, tworząc w ten sposób złożone odgłosy, budzące skojarzenia z ludzkim językiem. Wyniki badań zostały opublikowane na łamach czasopisma "Nature Communications".

Sposób porozumiewania się tych zwierząt jest bardziej skomplikowany, niż sądzono

Sposób porozumiewania się tych zwierząt jest bardziej skomplikowany, niż sądzono

Źródło:
nature.com, PAP

La Corona stopniała szybciej, niż spodziewali się naukowcy. Zostały z niej tylko dwa hektary. Tym samym Wenezuela utraciła już wszystkie swoje lodowce.

Wenezuela straciła ostatni lodowiec

Wenezuela straciła ostatni lodowiec

Źródło:
The Guardian, tvnmeteo.pl

W regionie metropolitarnym Chile spadł śnieg. To dosyć rzadko spotykane zjawisko w tym miejscu. Opady doprowadziły do przerw w dostawach prądu u kilkuset tysięcy odbiorców.

W tej stolicy takie opady to rzadkość

W tej stolicy takie opady to rzadkość

Źródło:
Reuters, ecuavisa.com

Za nami najcieplejszy kwiecień globalnie w historii pomiarów - poinformował unijny program Copernicus Climate Change Service (C3S). Był to 11. miesiąc z kolei, kiedy pobity został rekord temperatury na całym świecie. Niepokojące dane dotyczą także mórz i oceanów.

Kwiecień to kolejny miesiąc, który pobił niechlubny rekord

Kwiecień to kolejny miesiąc, który pobił niechlubny rekord

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, Copernicus C3S

Pierwszy załogowy lot misji Starliner od Boeinga nie obędzie się w piątek - przekazała NASA w oświadczeniu. Powodem zmiany daty jest wymiana zaworu ciśnieniowego. Według amerykańskiej agencji kosmicznej statek mógłby zostać wystrzelony najwcześniej 17 maja.

Starliner nie ma dobrej passy. Jest nowa data próby startu

Starliner nie ma dobrej passy. Jest nowa data próby startu

Źródło:
Reuters, NASA, tvnmeteo.pl

Drzewo przewróciło się we wtorek na jedną z najbardziej ruchliwych ulic w Kuala Lumpur, stolicy Malezji. Jedna osoba zginęła, a dwie zostały ranne, uszkodzonych zostało także kilkanaście samochodów.

Drzewo runęło w centrum miasta. Zginęła jedna osoba, ranni

Drzewo runęło w centrum miasta. Zginęła jedna osoba, ranni

Źródło:
Reuters

Wspinający się w weekend po górze Yandang w Chinach przeżyli długie chwile grozy. Na trasie doszło do korku z powodu zbyt dużej liczby turystów. Część z nich utknęła na klifie, mając za plecami przepaść.

Utknęli na ponad godzinę nad przepaścią

Utknęli na ponad godzinę nad przepaścią

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Niedziela przyniosła części kraju burze. Wiał też silny wiatr, który spowodował, że nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem pojawiła się potężna chmura piasku. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt 24.

"Było widać lekką panikę". Tumany piachu nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem

"Było widać lekką panikę". Tumany piachu nad drogą ekspresową pod Szczecinkiem

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Jodła pospolita, która ma prawie 56 metrów wysokości i rośnie w Pienińskim Parku Narodowym, jest najwyższym rodzimym drzewem w naszym kraju. Ustalili to badacze z Katedry Bioróżnorodności Leśnej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.

Oto najwyższe rodzime drzewo w Polsce

Oto najwyższe rodzime drzewo w Polsce

Źródło:
PAP

Na Mauritiusie odnotowuje się coraz więcej przypadków leptospirozy u ludzi - choroby zakaźnej, przenoszonej przez szczury. Od początku roku stwierdzono dwadzieścia zakażeń. Gryzonie uznawane są na wyspie za prawdziwą plagę.

Leptospiroza na rajskiej wyspie. Coraz więcej przypadków zakażeń

Leptospiroza na rajskiej wyspie. Coraz więcej przypadków zakażeń

Źródło:
PAP, defimedia.info

Gniazda trzmieli podgrzewają się na skutek zmian klimatycznych. Naukowcy z Belgii i Kanady przeanalizowali preferencje termiczne gatunków z całego świata i odkryli, że wiele z nich cierpi z powodu wzrostu temperatury. Zbyt gorące warunki w gnieździe mają poważny wpływ na rozwój larw i zdrowie dorosłych owadów.

Trzmiele "gotują się" w gniazdach

Trzmiele "gotują się" w gniazdach

Źródło:
The Guardian, Frontiers