Diplodok
Diplodok (Diplodocus) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych dinozaurów, należący do rodziny diplodoków. Jego pierwsze skamieniałości zostały odkryte przez amerykańskiego paleontologa S.W. Willistona w 1877 roku w stanie Colorado w Stanach Zjednoczonych. Williston odkrył niekompletny szkielet, który zawierał kręgi, kończyny i inne kości, które wskazywały na to, iż należą do ogromnego dinozaura. Nazwa Diplodok pochodzi od połączenia dwóch starogreckich wyrazów – diploos, czyli ‘podwójny’ oraz dokos, czyli ‘belka’, i nawiązuje do dwubelkowych szewronów znajdujących się na końcu ogona.
Powszechnie uważa się, iż diplodok żył w okresie późnej jury, około 154–150 milionów lat temu, na obszarach dzisiejszej Ameryki Północnej. Był to dinozaur roślinożerny, który mógł osiągać długość choćby do 27 metrów i ważyć ponad 10 ton.
Jego charakterystyczną cechą była wyjątkowo długa i elastyczna szyja, którą w pełni wykorzystywał do zrywania liści z najwyższych drzew. Ciało diplodoka również było wyjątkowo długie i smukłe, z ogromnymi kończynami, które umożliwiały mu poruszanie się z dużą szybkością choćby na długich dystansach. Diplodok miał również charakterystyczny ogon, który liczył około 80 kręgów i stanowił ponad połowę długości całego ciała zwierzęcia. Był wyjątkowo elastyczny i służył do obrony przed drapieżnikami, jak również do komunikacji z innymi osobnikami. Mógł też zapewniać przeciwwagę szyi.
Diplodok miał stosunkowo małą głowę w porównaniu do swojej wielkości. Jego zęby były małe i spłaszczone, co wskazuje na to, iż był roślinożercą i żywił się liśćmi, gałęziami i igłami drzew. Jego żołądek był wyjątkowo duży, co pozwalało na trawienie sporej ilości pokarmu w ciągu dnia.
Z odkryć wynika, iż istniały przynajmniej trzy gatunki tego zwierzęcia:
- D. longus – to gatunek typowy. Odkryte skamieniałości obejmują dwie czaszki i serie ogonowe z formacji Morisson.
- D. carnegii – najlepiej znany dzięki odkryciu prawie kompletnego szkieletu przez Jacoba Wortmana. Został opisany i nazwany w 1901 roku przez Johna Bella Hatchera.
- D. hallorum – opisany został w 1991 roku przez Davida Gillette na podstawie częściowego szkieletu obejmującego kręgi, miednicę oraz żebra.
Diplodok to jeden z najpopularniejszych dinozaurów w mediach i kulturze. Bardzo często występuje w programach paradokumentalnych dotyczących życia tych prehistorycznych gadów. Pojawił się on m.in. w słynnym serialu popularnonaukowym BBC „Wędrówki z dinozaurami” z 1999 r. oraz w późniejszej produkcji „Planeta dinozaurów” (Planet Dinosaur). Diplodok jest bohaterem niezliczonej ilości książek, bajek oraz kreskówek dla dzieci. Jest także jednym z najchętniej rekonstruowanych dinozaurów w muzeach i dinoparkach.
Źródła
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Diplodok
2. https://dinoanimals.pl/dinozaury/diplodok-diplodocus/
3. https://juraparkbaltow.pl/2020/06/17/diplodok-diplodocus/
4. https://www.encyklopedia.dinozaury.com/wiki/Diplodocus