Chcą ustanowić pomniki przyrody

Mają je Kraków, Warszawa, Łódź, ale także bliższe „naszego podwórka” Lublin, Łęczna czy Świdnik Duży. Czy do miast, na terenie których rosną drzewa zarejestrowane jako pomniki przyrody, dołączy Świdnik oraz znajdujący się w jego granicach administracyjnych Las Rejkowizna?

Grupa społeczników „Ratujmy Nasz Las” oraz pracownicy Urzędu Miasta prowadzą przegląd drzewostanu, mający na celu znalezienie i ochronę tych najcenniejszych drzew.

Na terenie Nadleśnictwa Świdnik, do którego należy również Rejkowizna, status pomnika przyrody mają 22 drzewa. Żadne z nich nie znajduje się jednak w obrębie lasu nazywanego przez mieszkańców „zielonymi płucami Świdnika”. To różne gatunki drzew: lipa drobnolistna, dąb szypułkowy, wiąz szypułkowy, buk zwyczajny. Można je podziwiać, m. in. Krzesimowie Północnym, Wólce czy przy ul. Stary Gaj w Lublinie. Wszystko może się jednak zmienić, gdy urzędnicy oraz grupa „Ratujmy Nasz Las” zakończą pracę na terenie Lasu Rejkowizna.

– Inwentaryzacja drzew rosnących w lesie, które mogłyby zostać pomnikami przyrody to bardzo żmudny proces. Każde drzewo musi zostać zmierzone i dokładnie opisane. Zakończyliśmy już spis dotyczący drzew w Lesie Rejkowizna. Wśród tych, które mogłyby otrzymać status pomnika przyrody znalazły się dęby, mające ponad 3 m obwodu czereśnie, lipa. Pomnikiem przyrody może zostać nie tylko pojedyncze drzewo, ale także ich skupisko. Mamy kilka takich grup, w tym jedną, gdzie znajdują się drzewa mogące liczyć choćby 170 lat. Chcemy zachować jak najwięcej Rejkowizny, dlatego zależy nam na tym, by uchronić choćby te stare drzewa przed wycinką – opowiada Katarzyna Jaworska z grupy „Ratujmy Nasz Las”.

Równolegle do niej prowadzona jest analiza najstarszych drzew rosnących na terenie miasta. Jak informują urzędnicy, do tej pory łącznie z lasem udało się wytypować kilkadziesiąt drzew, a wstępna weryfikacja powinna być gotowa jeszcze w tym miesiącu.

– Nasze miasto ma 70 lat. Jest dość młode, dlatego do tej pory na jego terenie nie było pomników przyrody. Teraz chcemy zadbać o te najstarsze drzewa. Dlatego też tak ważna jest dla nas sprawa Rejkowizny. Jesteśmy zdeterminowani, by obronić las przed dewastacją i zachować w dobrym stanie jak największą jego część – mówi burmistrz Marcin Dmowski. Dodaje: – Jako Miasto dbamy o przyrodę. Tworzymy parki, latem ograniczamy koszenie, co również jest bardzo ważne dla środowiska. Podczas inwestycji staramy się unikać wycinki drzew, bo zależy nam na ty, by zostało ich jak najwięcej. Przykładem niech będą drzewa, które wykonawca chciał wyciąć przy okazji przebudowy targowiska. Nie wyraziliśmy na to zgody i drzewa zostały zachowane. Oczywiście, są inwestycje, przy których wycinka jest niestety koniecznością. Zdarza się też, iż musimy jej dokonać ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa mieszkańców, jednak za każdym razem jest to przemyślana decyzja.

Które drzewo może zostać pomnikiem?

Choć każde drzewo jest wyjątkowe i pięknie, nie każde spełnia warunki, by zostać pomnikiem przyrody. Dokładne kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2017 roku kryteriów. Pod uwagę brany jest obwód pnia, a czasem też wysokość, szerokość korony, wiek, występowanie w skupiskach, pokrój lub inne cechy morfologiczne, a także inne walory przyrodnicze, naukowe, kulturowe, historyczne lub krajobrazowe.

Jeśli wytypowane drzewo spełni kryteria, zostanie przygotowana uchwała w sprawie ustanowienia na terenie Świdnika pomników przyrody. W przypadku drzew nierosnących na terenie, którego właścicielem lub zarządcą jest Miasto, dokument konsultowany jest z właścicielami Projekt uchwały uzgadniany jest również z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Lublinie. Ostatnim krokiem jest przedstawienie uchwały na sesji Rady Miasta Świdnik oraz poddanie jej pod głosowanie.

Warto podkreślić, iż drzewa stanowiące pomniki przyrody, o ile nie stanowią zagrożenia, podlegają ochronie aż do ich samoistnego rozpadu. Nie mogą zostać usunięte czy radykalnie przycięte.

af