Biofiliczne wnętrza dookoła świata: 3 zielone terminale, które redukują stres i wspierają dobrostan podróżnych

2 dni temu

Nerwowa atmosfera kontroli bezpieczeństwa, walka z zepsutym zamkiem walizki i sprint do bramki, podczas gdy z głośników rozbrzmiewa ostatnie wezwanie na Twój lot. Wielu z nas lotniska kojarzą się ze stresem, pośpiechem i brakiem podstawowych wygód, co tylko potęguje napięcie przed podróżą. Ale czy rzeczywiście musi tak być? Kontynuując naszą serię o biofilicznych wnętrzach dookoła świata, zabieramy Was w podróż na trzy słynne lotniska, które przełamują schematy architektury transportowej.

Portland International Airport, Kempegowda International Airport i Singapore Changi Airport powstały z myślą o tym, by doświadczenie podróży zaczynało się już od pierwszych chwil kontaktu z budynkiem. Architekci tych przestrzeni wyszli z założenia, iż lotnisko nie musi być jedynie węzłem komunikacyjnym, a może stać się środowiskiem przejściowym, które wspiera dobrostan podróżnych dzięki obecności zieleni, światła i naturalnych materiałów.

Portland International Airport - lotnisko jako przestrzeń regeneracji

W zrewitalizowanym w 2024 roku terminalu lotniska Portland wita Cię zieleń i miękkie światło sączące się przez imponujący dach z dziesiątkami świetlików. Jego konstrukcję zbudowano z drewna jodły Douglasa - gatunku powszechnie występującego w lasach stanu Oregon. Dach wznosi się na smukłych kolumnach w kształcie Y, zajmując powierzchnię około 35 000 m². Tuż pod nim 72 drzewa (m.in. czarne orzechy, fikusy, oliwki) i ponad innych 5 000 roślin tworzą zielony pasaż, który prowadzi podróżnych przez przestrzeń przywodzącą na myśl oregońskie lasy. Według portlandzkiego studia ZGF Architects, odpowiedzialnego za projekt terminalu, jest to pierwszy duży port lotniczy w USA z dachem o tak rozległej, drewnianej konstrukcji.

Rezygnacja z budowy nowego terminalu na rzecz adaptacji istniejącego, w połączeniu z wykorzystaniem drewna oraz ograniczeniem zużycia stali i betonu, pozwoliła zmniejszyć ślad węglowy konstrukcji o 70%. Co więcej, drewno użyte do budowy pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony (w promieniu ok. 400 km od Portland) i można je prześledzić aż do konkretnego właściciela - rodzinnej firmy, organizacji non-profit czy rdzennego plemienia. Naturalne materiały idą tu w parze z energooszczędnymi technologiami - dach wyposażony jest w 49 świetlików, które pokrywają do 66% dziennego zapotrzebowania na światło.

Kempegowda International Airport - jak idea garden city zmieniła przestrzeń terminalu?

Od ubiegłego roku podróżni odwiedzający lotnisko Kempegowda w indyjskim Bengaluru mogą złapać chwilę oddechu w imponującym Terminalu 2, zaprojektowanym w myśl dwudziestowiecznej idei garden city. Koncepcja ta zakłada przemyślane łączenie architektury z naturą i tworzenie zielonych, samowystarczalnych przestrzeni miejskich. Bengaluru, znane jako ogrodowe miasto Indii, jest idealnym przykładem implementacji tej filozofii, a nowy terminal - jej najnowszą interpretacją. Jego serce stanowi tzw. forest belt, pas zieleni o szerokości 90 metrów, ciągnący się między częścią ogólnodostępną (check-in, security) a strefą odlotów. Wzdłuż pasa zbudowano liczne ścieżki spacerowe, drewniane mostki i pawilony, które zapraszają do odpoczynku wśród tropikalnej roślinności pod postacią m.in. wiszących ogrodów i zielonych ścian.

Liczące blisko 255 000 m² wnętrza terminalu czerpią z lokalnego dziedzictwa i naturalnych materiałów regionu Karnataka. Posadzki wykonano z granitu, ściany z manualnie formowanej cegły, meble z rattanu, a elewacje z bambusa. Za projektem stoi biuro Skidmore, Owings & Merrill (SOM), a terminal jeszcze przed otwarciem uzyskał podwójny certyfikat ekologiczny Platinum LEED (USGBC) i Platinum IGBC. To jeden z największych tego typu obiektów, któremu udało się spełnić najwyższe standardy zrównoważonego budownictwa. Cały budynek zasilany jest energią odnawialną; wyposażono go również w systemy odzysku wody deszczowej, naturalnie chłodzone ściany wodne oraz inteligentne systemy sterujące. Roślinność odgrywa tu nie tylko estetyczną, ale i funkcjonalną rolę - wspiera naturalną filtrację powietrza i wspomaga termoregulację, będąc częścią holistycznego podejścia do komfortu i dobrostanu podróżnych.

Singapore Changi Airport - multisensoryczny ogród, który prowadzi do Twojej bramki

Zmodernizowany Terminal 2 lotniska Changi w Singapurze to jeden z najsłynniejszych współczesnych przykładów biofilii w architekturze. Projekt, autorstwa paryskiego studia BOIFFILS Architectures, obejmuje trzy kondygnacje o łącznej powierzchni 120 000 m² i od pierwszego kroku otula pasażera zielenią, światłem i naturalnymi materiałami. Rośliny stanowią tu element strukturalny - oplatają kolumny, przenikają sufity i w przemyślany sposób dzielą przestrzenie, działając kojąco na zmysły podróżnych.

W sercu terminalu mieści się Wonderfall, 14-metrowa cyfrowa kaskada, która tworzy hipnotyzujące widowisko. W tzw. ogrodzie południowym lotniska znajduje się LED-owy sufit, który odtwarza w czasie rzeczywistym warunki pogodowe, w tym symulowane opady deszczu co 30 minut. Całości dopełniają świetliki z bambusową kratownicą oraz subtelnie rozmieszczona roślinność, wyznaczająca rytm i podział przestrzeni. W tle słychać dźwięki tropikalnej singapurskiej przyrody z katalogu 100 nagrań. Wszystko to tworzy razem multisensoryczne doświadczenie, które zbliża do natury mimo przebywania w zamkniętej przestrzeni. Changi T2 otrzymał najwyższy możliwy certyfikat ekologiczny (Platinum Green Mark) i został ukończony przed terminem mimo trwającej pandemii.

Co to jest biofilia i dlaczego zmienia sposób, w jaki projektujemy przestrzenie?

Wszystkie trzy lotniska łączy wspólny mianownik - biofilia, czyli idea, która zakłada, iż potrzeba bliskości z naturą jest wpisana w ludzką psychikę. W kontekście projektowania przestrzeni biofilia stanowi sygnał zmiany o sposobie myślenia o architekturze publicznej. Coraz więcej inwestorów i architektów decyduje się biofilne projektowanie, by tworzyć miejsca nie tylko estetyczne, ale przede wszystkim wspierające dobrostan użytkowników.

Design biofiliczny jest kompleksowym podejściem, w którym obecność roślin, światło dzienne, naturalne materiały i struktury przypominające formy organiczne mają za zadanie działać kojąco na zmysły, redukować stres i poprawiać koncentrację. Rozwiązania bazujące na tym założeniu mają ogromne znaczenie w przestrzeniach, gdzie jesteśmy narażeni na dużą liczbę bodźców zewnętrznych. Są nimi nie tylko lotniska, ale też hotele, placówki medyczne, restauracje, szkoły i biura. W ostatnich latach czuć jednak powiew zmian - polscy przedsiębiorcy coraz świadomiej zaczynają podchodzić do projektowania swoich miejsc pracy, uwzględniając w nich żywe rośliny jako elementy natury - widać to na przykładzie projektów aranżacji zieleni w biurach LUX MED i Qair Polska SA.

Jeśli chcesz, by Twoja przestrzeń również wspierała koncentrację, redukowała stres i sprzyjała lepszemu samopoczuciu, zespół projektantów zieleni z Projektu Rośliny chętnie Ci w tym pomoże. Zobacz nasze portfolio roślinnych realizacji wnętrz, poznaj ofertę dla architektów i przeczytaj więcej o tym, tworzymy projekty aranżacji zieleni dla biur i innych przestrzeni publicznych.